1-Gerekli malzemeler: Keskin bir bıçak, sebzeleri yıkamak için geniş bir kap, süzgeç, kurutma tepsileri, sebzeleri haşlamak için kapaklı bir tencere.
2- Sebzelerin toplanması: İyi kalitede ve körpe olan sebzeler taze taze toplanmalıdır. Çürük, ezik ve bereli olanlar ayrılmalıdır. İyi kalitede sebze kullanılırsa, kurutulmuş olan ürün ve dolayısıyla bundan pişirilen yemekte iyi olur.
3-Sebzelerin yıkanması: Sebzeler geniş bir kap içinde temizleninceye kadar iyice yıkanmalıdır. Sebzeler yere yakın büyüdüklerinden çamurlu sularla
bulaşmış olurlar.Onun için meyvelere nazaran daha dikkatli olarak yıkanmalıdır.
4-Sebzelerin hazırlanması: Her sebze kendi cinsine göre ayıklanır. Fasulyenin başları kesilir, kılçıkları ayıklanır. Bamyanın başları kesilir. Biberin başları kesilir, tohumları ayıklanır.
5- Sebzelerin haşlanması: Ayıklanmış hazırlanmış olan sebzeler ya kaynar su buharında veyahut doğrudan doğruya kaynar su içinde haşlanır. Buharda yapılan haşlama daha iyidir. Sebzenin bütün gıdası içinde kalır. Kaynar su içinde yapılan haşlamada ise sebzelerin gıdasının bir kısmı haşlama suyuna geçer.Buharda haşlama yapılırken, bir tencereye 3-4 parmak su konur, kaynatılır, haşlanacak sebzeler bir süzgeç (kevgir) içine konur ve bu tencere üstüne oturtulur, ağzı kapatılır. Kaynar su buharı bu sebzeler karasından geçer ve sebzeleri haşlar. Veya sebzeler bir tülbent içine konur, tencerede kaynayan su buharı üstüne tutulur. Buharda haşlama süresi 15-20 dk.dır. Kaynar su içinde yapılan haşlamada, haşlanacak sebzeler telden yapılmış bir sepet içinde kaynar suya daldırılır. 5 dk.kadar haşlanır, çıkarılır. Haşlama ile sebzelerin dokuları gevşer, kuruma işi hızlı ve kolay olur. Haşlanarak kurutulan sebzelerin rengi kuruduğunda koyu yeşil olur. Haşlamadan sonra sebzeleri, soğutmak için hemen soğuk suya daldırmalıdır. Aksi halde sıcak sıcak kurutmaya konan sebzeler kızışır ve kuruduklarında hoş olmayan bir koku meydana getirirler. (domatesi soğuk suya batırmaya gerek yoktur) Sebzelerin haşlanarak kurutulmasınının şu faydaları vardır: Haşlama, sebzenin renk ve kokusunun daha iyi olmasına yardım eder. Haşlanmış sebzeler daha çabuk kurur.Haşlama ile sebzelerin vücuda yararlı kısımları kendi içlerinde kalır.
6- Sebzelerin kurutulması: Sebzeler açıkta , gölgede, köy tipi fırınlarda, kuzinelerde veya sobalar üzerine asılabilen kurutma kerevetlerinde kurutulur. Kurutma havanın sıcak, kuru ve hafif rüzgarlı olduğu zamanlarda yapılır. Kurutma fırınlarda yapılacaksa fırın hafifçe yakılır. Fırının ısınması şöyle kontrol edilir., el içine sokulduğunda yanmaz, rahatça içinde tutulabilirse bu sıcaklık normaldir.kurutma tepsilerine konan sebzeler fırının içine konur. Fırın iki üç saat sonra kontrol edilir. Soğuduğunda tepsiler çıkarılır, fırın yeniden yakılır. Bu iş kurutmanın sonuna kadar devam edilir. Kurutma soba veya kuzineler üstüne asılabilen kerevetlerde yapılacaksa, sobaların kurutmanın sonuna kadar devamlı yakılması gerekir. Gerek sebzeler gerekse meyveler fırınlarda aynı şekilde kurutulur. Dışarda kurutulan sebze ve meyvelerde dikkat edilmesi gereken unsur yağmurlu günlerde ve geceleri tepsileri içeriye almaktır. Aksi halde yağan çiğ ve yağmurlar meyve ve sebzelerin renginin kararmasına ve kuruma süresinin uzamasına sebep olur.
Meyve kurutmada kullanılan tepsilere, hazırlanmış olan sebzeler tek sıra halinde yayılır, veya iplere dizilir. Üstleri tülbentle örtülerek sinek ve tozlardan korunur. Sebzeler ya açıkta gölgede veya fırınlarda, kuzineler, sobalar, üstüne asılabilen kurutma kerevetlerinde kurutulur. Hazırlanmış olan sebze tepsileri, gölge, sıcak ve hafif rüzgarlı yerlere konmalıdır. Bütün sebzeler gölgede kurutulur. Sadece domates güneşte kurutulmalıdır. Gölgede kurutulan sebzelerin rengini güneş ışığı soldurmadığından gayet iyi olur, lezzetleri çok güzeldir.
7- Kurumuş sebzelerin terletilmesi: Kurutmaya son verildiğinde, sebzelerin hepsi yanı oranda kurumuş olmayacağından bazılarında fazla kalan rutubeti diğerlerinde geçirmek için hepsi kapalı bir tencereye konur. Hergün karıştırarak 8-10 gün burada bırakılır. Birinde fazla olan rutubet diğerine geçer ve hepsi aynı ayarda kurumuş olur. Bu işleme "terletme" denir.
8-Kurumuş sebzelerin saklanması: Terletme sona erince, sebzeler kapaklı kutulara, cam kavanozlar, kağıt veya bez torbalar içine konur, ağızları iyice kapatılır. Serin ve gölge bir kilere kaldırılır.
A- FASULYE KURUTMA: Taze ve körpe olan fasulyeler alınır, iyice yıkanır, kılçıkları temizlenir, uçları kesilir, 3-4 cm. uzunluğunda dane aralarından kesilir.Kaynar su buharında 10-15 dk. tutulur veya kaynar su içinde 5dk. kadar haşlanır. Sonra soğuk suya daldırılarak soğutulur. Suyu süzdürülüp, gölgede veya fırınlarda kurutulur. (Soğuk suya batırılıp soğutulmayanlar kuruduklarında kötü bir koku meydana getirirler.)
B-BAMYA KURUTMA: Küçük olan bamyalar alınır, sap kısımları yuvarlak olarak kesilir, ipe dizilir, kaynar su buharında 5-10 dk. haşlanır, fırınlarda veya gölgede kurutulur.
C-BİBER KURUTMA: Biberler yıkanır, sap ve tohum kısımları kesilir, kaynar su buharında 10-15 dk, kaynar su içinde 5dk. haşlanır. Kurutma tepsilerine yayılır, fırında veya gölgede, ara sıra alt üst edilerek kurutulur.
D-PATLICAN KURUTMA: Patlıcanlar dolmalık veya yemeklik olarak iki şekilde kurutulur. Taze olan patlıcanlar yıkanır, dolma olacakların içi oyulur, yemeklik olacaklar iki parmak kalınlıkta dilimlere ayrılır.
E-DOMATES KURUTMA: Olgun olan domatesler seçilir, ortalarından ikiye kesilir, üzerlerine kesikler atılır veya 4-6 parçaya bölünerek hazırlanır. Bunlar kaynar su buharında 15-20 dk, kaynar su içinde 5-10 dk. haşlanır ve güneşte kurutulur.Yada kesik tarafları üste gelmek üzere kevgire dizilir, kaynar su buharında 5-10 dk. haşlanır. Bu işlemle kabuğunun balmumu tabakası giderilmiş olur ve çabuk kurur. Kesik tarafları üste gelmek üzere kurutma tepsilerine konur, üzerlerine tuz serpilir, güneşte veya fırında kurutulur.
fırınlarda kurutulur.
Kaynak:a.g.e
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder